Data: 22 stycznia 2015
Wraz z rozwojem technologii, Internetu i rynku finansowego, następuje także poszerzenie oferty banków dla klientów indywidualnych. Korzystamy dziś z wielu kont w różnych bankach, co wiąże się także ze zwiększoną liczbą kart płatniczych w portfelach Polaków i rzadszym gromadzeniem gotówki. Własne pieniądze mogą być momentalnie wypłacane i dostępne przez całą dobę, co daje ogromną wygodę i ścisłą kontrolę właściciela środków finansowych nad ich wykorzystaniem. Oferty bankowe przyciągają atrakcyjnym oprocentowaniem, łatwym dostępem do kredytów oraz przyjaznością dla klientów. Osoby niepełnosprawne także korzystają z tych ofert, choć często mają z tym duże problemy. Trend na rynku finansowym jest jednak taki, że wiele banków dokonało istotnych zmian, aby ich produkty i usługi były także dostrzeżone przez klientów z niepełnosprawnością. Poniższy artykuł jest częściowo subiektywną oceną tych zmian, ale także syntezą propozycji udogodnień opracowywanych przez środowisko osób z niepełnosprawnością.
Bank otwarty dla każdego?
Pierwsze konto bankowe, które samodzielnie obsługiwałem, założyłem, gdy miałem 18 lat. Były już wtedy bankomaty do wypłacania gotówki, gdzieniegdzie można było płacić kartą za zakupy i dostęp do środków na koncie był także przez Internet (choć nie każdy jeszcze miał łącze). Byłem już wówczas osobą bardzo słabo widzącą, ale jeszcze nie potrzebowałem podwyższonego kontrastu. Automaty mojego banku miały duże litery i cyfry i mile kontrastujące ciemne tło. Nie miałem także problemów z zarządzaniem kontem przez Internet, w zakres czego wchodziła również gra na funduszach akcyjnych.
Po kilku latach, na rynku pojawiły się ciekawsze i korzystniejsze cenowo oferty. Postanowiłem skorzystać z paru i tu zaczęły się schody. Dodatkowo zacząłem w tym okresie wymagać podwyższonego kontrastu w komputerze, co jeszcze bardziej skomplikowało dysponowanie pieniędzmi.
Niektóre banki żądały, abym przyszedł z opiekunem, który będzie w stanie przeczytać umowę na głos, bym wiedział, co podpisuję. Zdarzył się nawet jeden bank, który chciał rozmawiać jedynie z prawnym pełnomocnikiem. Działo się tak ponieważ do … obowiązywał przepis … mówiący:
Z oczywistych względów nie założyłem sobie konta w placówce, która robiła takie problemy ze zwykłą czynnością biznesową. Na szczęście znalazły się takie, które rzeczywiście były dla mnie otwarte, a nie tylko deklarowały otwartość i uciekały od problemów z odchyleniami od standardów.
Wiele razy prowadziłem rozmowy z innymi niepełnosprawnymi wzrokowo na temat ich problemów z obsługą konta. Najczęściej narzekali na niedostępne strony internetowe banków, nie dające się obsłużyć bezwzrokowo bankomaty, zdezorientowaną obsługę w placówkach oraz brak zrozumienia pośród telefonicznych konsultantów danego banku. Z tych dyskusji wynikało, że osoby niewidome i słabowidzące wykorzystują zróżnicowane usługi finansowe i frustrują się pomijaniem ich osoby w dostarczaniu produktów bankowych. Wtedy myślałem, że problemy dotyczą głównie niepełnosprawności wzrokowej, ale wkrótce okazało się, że osoby niesłyszące także mają spore problemy w dostępie do usług. Z moich rozmów wynikało, że niewielu z nich potrafiło załatwić sprawę przez telefon, a obsługa placówek zupełnie nie była przygotowana na pomoc osobom niesłyszącym. Nawet najprostsza rzecz, jaką jest napisanie czegoś na kartce, niewielu konsultantom przychodziła do głowy. Podejrzewałem, że problemy i bariery odczuwają także osoby na wózkach, zapytałem więc kilku znajomych jak to jest z otwartością banków na ich potrzeby. Dowiedziałem się, że również kiepsko, głównie pod kątem barier architektonicznych. Zdziwiło mnie, że występują nawet przeszkody w dostępności do bankomatów. Co zatem decyduje o tym, że bank jest dostępny dla klientów z dowolną niepełnosprawnością?
Bariery i przeszkody
Aby lepiej zrozumieć na czym polegają bariery w dostępie do usług bankowych, warto scharakteryzować sposób korzystania z kont przez różne typy niepełnosprawności. Rzadko kiedy bowiem problemy dotyczą każdego rodzaju schorzenia.
Niepełnosprawność motoryczna
Osobami dotkniętymi niepełnosprawnością motoryczną są głównie użytkownicy wózków inwalidzkich oraz osoby poruszające się z pomocą specjalistycznego sprzętu ortopedycznego oraz kul. Nie jest to jednak jedyna, wyodrębniona grupa. Do tego rodzaju niepełnosprawności zaliczają się także osoby, które tylko chwilowo odczuwają niesprawność – są to osoby ze złamaniami kończyn dolnych, kobiety w ciąży i ludzie starsi. Najwłaściwiej opisać można ten zbiór osób, jako ten, który ma problemy w poruszaniu się. Niepełnosprawność narządu mowy również zalicza się do motorycznej niepełnosprawności.
Wózki inwalidzkie są bardzo zróżnicowane, co także wpływa na specyfikę potrzeb osób z niepełnosprawnością motoryczną. Najczęściej można spotkać wózki: pasywne, czyli pchane przez asystenta osoby z niepełnosprawnością, aktywne, umożliwiające samodzielne poruszanie się za pomocą rąk osoby z niepełnosprawnością, oraz elektryczne. Te ostatnie wyposażone są w ciężkie akumulatory, co oznacza, że ciężar takiego wózka wraz z pasażerem może przekraczać 300 kg. Z tego powodu nie nadają się one do podnoszenia, wnoszenia po stopniach i pokonywania nawet drobnych przeszkód architektonicznych.
Bariery, na które natrafiają osoby niepełnosprawne motorycznie są głównie architektoniczne – stopnie, drzwi, brak wind, zbyt wąskie lub nieprzejezdne szlaki komunikacyjne, wysokie lady i śliska nawierzchnia podłóg. Klienci chcą korzystać nie tylko z placówek bankowych, ale także z automatów wypłacających gotówkę, a te są często ustawione tak, że osoba na wózku nie może do nich podjechać.
Niepełnosprawność sensoryczna
Niepełnosprawność sensoryczna jest związana z utratą zmysłów. Są nią dotknięte osoby niewidome (poruszające się samodzielnie przy pomocy białej laski, lub korzystające z asysty psa przewodnika, opiekuna), słabowidzące (poruszające się samodzielnie przy pomocy białej laski lub bez niej, lub z asystą opiekuna). Takimi osobami są także osoby niesłyszące, nidosłyszące, głuchonieme, głuchoniewidome.
Dla tej kategorii osób największymi barierami są: brak dostępnej informacji, nieprzeszkolona obsługa placówki, nieudźwiękowiony bankomat, bądź nawet automatyczny, biletowy system kolejkowy. Jeśli osoba jest słabowidząca bądź słabosłysząca, problemem jest też to, że jej niepełnosprawność jest ukryta. Ten fakt często wpływa na to, że nawet jeśli bankowi konsultanci byli przeszkoleni, to nie reagują właściwie zakładając, że obsługują osobę pełnosprawną.
Dostęp do placówki bankowej i jej przestrzeń
Rozpoczęcie korzystania z usługi bankowej niemal zawsze ma miejsce w placówce bankowej, ponieważ wymaga złożenia podpisu i okazania dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dzieje się tak przede wszystkim w bankowości tradycyjnej, choć coraz częściej pojawiają się serwisy internetowe, na których można wziąć kredyt lub dokonać wymiany waluty nie wychodząc z domu.
Ze względu na liczne bariery, dostęp do placówki bankowej i poruszanie się po niej, może być utrudnione, lub nawet niemożliwe. Z punktu widzenia różnych rodzajów niepełnosprawności, siedziba placówki powinna spełniać kryteria dostępnościowe z zakresu prawa budowlanego i zaleceń środowiska osób niepełnosprawnych.
Parking
Placówka bankowa powinna mieć specjalne miejsce parkingowe dla posiadaczy karty parkingowej osoby niepełnosprawnej (są to osoby z problemami w poruszaniu się, nie zawsze będące użytkownikami wózków inwalidzkich). Miejsce parkingowe powinno spełniać następujące kryteria: możliwie bliska odległość do wejścia do budynku, oznaczenie miejsca parkingowego kopertą i znakiem z piktogramem człowieka na wózku, konkretne wymiary: min. 3,6 m x 5 m, a w przypadku miejsc znajdujących się wzdłuż chodnika 3,6 m x 6 m. W przypadku możliwości korzystania z przyległego chodnika lub innej drogi komunikacji możliwe jest zwężenie miejsca do 2,3 m. Zapewnienie takich wymiarów umożliwia wysiadanie i wsiadanie osoby na wózku do pojazdu, nawierzchnia zatoczki oraz chodnika powinna być gładka, antypoślizgowa bez wysokich krawężników i zjazdów (maksymalnie do 2 cm różnicy poziomów).
Ponieważ specjalne miejsca parkingowe są często zajmowane przez kierowców nieuprawnionych, istotne jest, aby pracownicy placówki bankowej reagowali na bezpodstawne stawanie na kopercie. Uprawniony do zajmowanie miejsca specjalnego jest kierowca, który umieści za przednią szybą pojazdu wydawaną w tym celu kartę parkingową z piktogramem osoby na wózku oraz numerem identyfikacyjnym.
Schody zewnętrzne
Kryteria, które powinny spełniać schody zewnętrzne do placówki bankowej: liczba stopni w jednym biegu schodów zewnętrznych powinna wynosić maksymalnie 10, należy zawsze unikać tworzenia jednego lub dwóch stopni, szerokość stopni schodów zewnętrznych przy głównych wejściach do budynku powinna wynosić min. 35 cm. W przypadku schodów wachlarzowych szerokość stopni powinna wynosić pośrodku co najmniej 0,25 m. W schodach zabiegowych i kręconych szerokość taką należy zapewnić w odległości nie większej niż 0,4 m od balustrady wewnętrznej lub słupa stanowiącego podporę schodów. Wysokość stopni powinna wynosić do 17 cm. Powierzchnia schodów powinna być zabezpieczona przed poślizgiem, szczególnie krawędzie stopni. Szerokość użytkowa schodów zewnętrznych do budynku powinna wynosić co najmniej 1,2 m (szerokości te nie mogą być ograniczane przez zainstalowane urządzenia oraz elementy budynku). Niedopuszczalne jest budowanie konstrukcji ażurowych, zastępujących schody.
Istotne jest także to, aby schody były osłonięte przed wpływami warunków atmosferycznych, dobrze oświetlone, a krawędzie stopni powinny być oznaczane w sposób kontrastujący, aby osoby słabowidzące nie były narażone na niebezpieczeństwo spadnięcia. Oznaczenie powinno być widoczne minimalnie na pierwszym i ostatnim stopniu każdego biegu schodów, ale rekomendowane jest oznaczenie krawędzi wszystkich stopni.
Balustrady i poręcze powinny mieć wygodny pochwyt, a także powinny być pełne lub o gęsto osadzonych szczeblach (maks. co 20 cm).
W przypadku schodów ruchomych, stopnie również powinny być oznaczone kontrastująco. Osoby korzystające z pomocy psów asystujących powinny mieć łatwą możliwość unieruchomienia schodów.
Alternatywy dla schodów
Osoby na wózkach, chodzące z kulami lub nawet rodzice z dziećmi w wózkach korzystają z rozwiązań alternatywnych dla stopni, najczęściej z pochylni wjazdowych, które także powinny spełniać określone wymagania. Powierzchnia podjazdu powinna być antypoślizgowa (dopuszczalna konstrukcja ażurowa o małych oczkach). Maksymalny kąt nachylenia 6% (lub 8% pod zadaszeniem). Poręcze powinny znajdować się na wysokości 75 cm i 90 cm – w dwóch równoległych pasmach (wygodna poręcz ma w przekroju kształt koła lub owalu o średnicy ok. 3-4,5 cm), poręcz przyścienna nie powinna być bliżej niż 5 cm od ściany, zewnętrzne krawędzie pochwytu (część poręczy, za którą chwytamy) powinny być przedłużone na końcach pochylni o 30 cm i zaokrąglone w dół, aby w razie upadku nie stanowiły zagrożenia.
Minimalna szerokość podestu pomiędzy pochylnią a wejściem to 150 cm, szerokość pochylni to 120 cm. Maksymalna długość jednego biegu to 900 cm, w przypadku pochylni dłuższych należy ją podzielić na kilka krótszych odcinków. Spoczniki między biegami pochylni powinny mieć minimum 140 cm długości. Na całym obwodzie pochylni i spoczników wymagany jest próg – odbojnik (część konstrukcji, która zapobiega ześlizgiwaniu się kół z pochylni) o wysokości 7 cm.
Alternatywą dla schodów są także podnośniki schodowe i dostawiane platformy wjazdowe. Główne parametry, które powinny spełniać to: udźwig do 300 kg, prędkość podnoszenia do 0,2 m/s (do 0,15 m/s w przypadku podnośników ukośnych), ryflowana, antypoślizgowa powierzchnia podłogi urządzenia lub platformy.
Istotne jest także, aby urządzenie posiadało awaryjną blokadę systemów napędowych oraz barierę ochronną lub blokadę kół uniemożliwiającą zsunięcie się wózka w trakcie transportu.
Wejścia do budynku
Dojścia prowadzące do pochylni powinny być utwardzone i mieć minimalną szerokości 150 cm, a ich nawierzchnia wykonana z antypoślizgowego materiału. Minimalna szerokość drzwi wejściowych to 90 cm. W przypadku drzwi dwuskrzydłowych – minimalna szerokość głównego skrzydła nie powinna być mniejsza niż 90 cm. Minimalna odległość drzwi od wewnętrznego narożnika budynku to 45 cm.
Przy zastosowaniu drzwi obrotowych należy zapewnić dodatkowe, ogólnodostępne drzwi nieobrotowe, sąsiadujące z drzwiami obrotowymi, ponieważ nie tylko utrudniają dostęp osobie na wózku, ale także osobom niewidomym i słabowidzącym. Psy asystujące osobie niepełnosprawnej również mają ogromne problemy z przejściem przez takie drzwi.
Osoby słabowidzące mają często problem z zauważeniem drzwi szklanych toteżpowinny one być oznaczone kontrastującymi pasami. Dolna krawędź powinna mieć zabezpieczenie chroniące przed uderzeniem kołami wózka przynajmniej do wysokości 40 cm. Klamki w drzwiach muszą być ergonomiczne, ich odległość od powierzchni drzwi wynosi 4,5-6 cm, wysokość od poziomu podłogi około 110 cm, średnica części chwytnej klamki nie powinna przekraczać 3 cm, a jej długość nie mniejsza niż 10 cm).
Przestrzeń pomiędzy kolejnymi drzwiami powinna mieć długość min. 150 cm poza polem otwierania się drzwi. Długość takiego przedsionka nie powinna być nigdy mniejsza niż 150 cm. Posadzki i podłogi pomiędzy pomieszczeniami muszą być równe, nie mieć progów, uskoków i pojedynczych stopni.
Szlaki komunikacyjne
Minimalna szerokość wymagana do przejazdu wózkiem to 120 cm (90 cm na odcinku nie dłuższym niż 150 cm). W przypadku zakrętu pod kątem 90 stopni wskazany jest zaokrąglony narożnik. Osoby niewidome natomiast korzystają z wypukłych ścieżek, wzdłuż których poruszają się z białą laską.
Ogólną zasadą jest też to, aby szlak komunikacyjny był wolny od przeszkód – reklamowych rollupów, stojaków z broszurami, donic, słupów (w szczególności nieoznaczonych kontrastująco). W przypadku wewnętrznych elementów dekoracyjnych i estetycznych (rzeźby, fontanny, kwietniki) należy je dodatkowo zabezpieczyć ogrodzeniem przed wpadnięciem osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku. W całej placówce powinno występować równomierne oświetlenie.
Windy
Minimalne wymiary wewnętrzne (tylko dla osoby na wózku) kabiny dźwigu wynoszą 140 x 110 cm. Kabina musi mieć przycisk awaryjny „stop”. Włączniki i przyciski wewnątrz kabiny muszą być umiejscowione na wysokości 80-120 cm od podłogi, aby mogła z nich skorzystać osoba siedząca na wózku oraz niska. Przyciski powinny być oznaczone alfabetem brajla, aby umożliwić skorzystanie z windy osobie niewidomej. Również z tego powodu w windach stosuje się głosową informację o zatrzymywaniu na konkretnym piętrze oraz dźwięk otwierania i zamykania drzwi. Osoby niesłyszące wypatrują wyświetlacza, na którym pojawia się numer kondygnacji.
Mminimalna wolna powierzchnia przed dźwigiem to 160 cm. Poręcz w kabinie dźwigowej powinna znajdować się na wysokości 90 cm. Podłoga windy musi być ryflowana lub perforowana. Dla bezpieczeństwa stosuje się również dodatkowe zasilanie awaryjne. W kabinie na wprost drzwi powinno znajdować się lustro, dzięki któremu osoba na wózku widzi, że drzwi za jej plecami są już w pełni otwarte.
W sytuacji pożaru, system awaryjny windy nakazuje jej zjechać na dolne piętro, gdzie pozostaje aż do ponownego ręcznego uruchomienia przez obsługę techniczną. Osoby znajdujące się na górnych piętrach korzystają z dróg ewakuacyjnych na klatkach schodowych. Osoba niepełnosprawna nie będzie w stanie samodzielnie uciec z zagrożonego budynku, dlatego należy pamiętać, że potrzebuje ona wsparcia w takiej sytuacji.
Schody wewnętrzne
Kluczowe wymagania przyjazności schodów wewnętrznych dla osób z niepełnosprawnością to: okładzina stopni szorstka, antypoślizgowa. Przy szerokości biegu ponad 125 cm niezbędne są dwie poręcze. Maksymalna wysokość stopnia to 17 cm,a szerokość stopnia powinna wynosić od 25 do 35 cm, w zależności od wysokości stopni (wynika ze wzoru 2h+s=0,6-0,65 m, gdzie h – wysokość stopni, s – szerokość stopni).
Balustrady zewnętrzne powinny wystawać 30 cm poza początek i koniec schodów. Wysokość balustrady powinna wynosić 110 cm. Zalecany jest uchwyt balustrady o przekroju koła lub owalu i wymiarach w przekroju 35-40 mm.
Informacja i piktogramy w placówce
Informacje wskazujące drogę, konkretne sektory i oddziały oraz piktogramy powinny być zawsze wykorzystywane. Ich czcionka musi być prosta, bezszeryfowa, a kolorystyka informacji i piktogramów musi dobrze kontrastować. Rekomendowane jest wykorzystanie jasnej czcionki na ciemnym tle. Niezwykle istotna jest standaryzacja wyglądu informacji i piktogramów we wszystkich placówkach danego banku.
Stanowisko obsługi
Środowisko osób niepełnosprawnych opracowało kilka zaleceń dla stanowisk obsługi klienta, aby te były przyjazne i dostępne dla różnych rodzajów schorzeń. Co najmniej jeden pulpit powinien być przystosowany do obsługi osoby na wózku inwalidzkim. Należy zapewnić wolną przestrzeń manewrową przy takim stanowisku o wymiarach 90×90 cm. Wysokość pulpitu nie powinna przekraczać 90 cm.
Stanowiska obsługi powinny być wyposażone w pętle indukcyjne służące osobom niedosłyszącym. Takie miejsca oznacza się specjalnym piktogramem. Klienci niesłyszący mogą być obsługiwane w czasie rzeczywistym przy pomocy jednego z systemów audiowizualnych usług tłumacza migowego online.
Technologie i Internet
Zarówno w placówkach bankowych, jak i poza nimi, wykorzystywane są różne technologie, służące optymalizacji czasu obsługi, dostępu do konta i gotówki oraz ułatwiające kontrolę nad wydatkami. Różnorakie automaty, aplikacje i serwisy rzadko bywają dostępne i przyjazne osobom z niepełnosprawnością, choć działania banków w tej materii coraz częściej się pojawiają.
Niestety znane są przypadki, w których niewidomi klienci mieli jednego dnia pełny dostęp do swojego konta przez Internet, a następnego dnia go tracili, ponieważ bank wdrożył nowy serwis nie uwzględniając niestandardowych potrzeb użytkowników. Twórcy bankowych serwisów usługowych ciągle jeszcze nie rozumieją, że taniej jest od początku zaplanować dostępność serwisu dla technologii asystujących i przetestować gotową już realizację przed jej opublikowaniem, niż dorabiać protezy dostępnościowe później. Takie działanie dodatkowo ma negatywny wydźwięk wizerunkowy, w szczególności, gdy bank szczyci się otwartością dla każdego klienta, w tym niepełnosprawnego.
Internetowe strony i serwisy bankowości elektronicznej
Omawiane zagadnienie dotyczy w największym stopniu osób niepełnosprawnych sensorycznie, ponieważ to one doświadczają największych trudności w pozyskiwaniu informacji o ofercie oraz w dostępie do środków finansowych przez Internet.
Zasady dostępności stron internetowych oraz serwisów zawarte są w specyfikacjach WCAG (Web Content Accessibility Guidlines), które zostały zebrane i opracowane przez konsorcjum W3C. Ponieważ dokument jest bardzo obszerny, nie będę go w tym artykule opisywał – każdy twórca serwisów i stron internetowych powinien go znać, lub umieć znaleźć w sieci. Obecnie od serwisów administracji publicznej w Polsce i Europie wymaga się zgodności z zaleceniami WCAG na poziomie AA, natomiast komercyjne twory internetowe nie mają obowiązku ich spełniać. Oznacza to, że również banki nie muszą tworzyć serwisów dostępnych, choć niektóre z nich same rozumieją taką potrzebę.
Istotne jest, by nie tylko główna strona internetowa banku była dostępna dla klienta niepełnosprawnego, ale także strefa zalogowanego użytkownika. To w niej bowiem mieszczą się narzędzia do zarządzania środkami na koncie, dokonywania przelewów i konfiguracji powiadomień. Serwis bankowości elektronicznej powinien być dostępny i w pełni obsługiwalny nie tylko przez osobę niewidomą, ale także przez słabowidzącego użytkownika, wspieranego przez przeglądarkowe narzędzia przybliżania strony (ctrl+scroll), a także przez standardowy tryb dużego kontrastu systemu operacyjnego Windows. Warto zadbać także o wysoki stopień użyteczności serwisu (web usability), ponieważ pomaga to nie tylko osobom niesłyszącym, ale także każdemu klientowi banku.
Każda realizacja serwisu bankowości elektronicznej powinna być przetestowana przez użytkowników niepełnosprawnych przed jego zaistnieniem w sieci dla ogółu klientów.
Ze swojej strony chciałbym zarekomendować technologię responsive design, jako bardzo pomocną osobom słabowidzącym. Polega ona na takim tworzeniu serwisu, aby skalował się on różnych rozdzielczości i rozmiarów ekranu. Responsywne serwisy służą głównie użytkownikom mobilnym (tabletom, smartfonom), ale skalowanie działa również pozytywnie dla użytkownika słabowidzącego, który powiększa sobie ekran.
Do zarządzania swoim kontem można wykorzystać także dedykowaną aplikacją bankową. Warto tu także zaznaczyć, że są specjalne zalecenia W3C dla tworzenia dostępnych aplikacji – ATAG (Authoring Tool Accessibility Guidelines). Aplikacja również, jak serwisy internetowe, powinny być testowane z użytkownikami niepełnosprawnymi przed wypuszczeniem na rynek.
System biletów kolejkowych
Tego rodzaju systemy są stosowane w placówkach bankowych, aby zapanować nad kolejką klientów, oraz aby nie musieli oni stać w ogonku. Z maszyny pobiera się bilecik z numerkiem i na ekranie obserwuje się zmieniające numery i strzałkę do konkretnego okienka obsługi. W praktyce są one całkowicie niedostępne dla osoby niewidomej i części osób słabowidzących. Nie widzą one gdzie znajduje się automat wydający bilety, nie odczytują informacji na automacie ani na bilecie, nie widzą też numeru obsługiwanego na ekranie. Obsługa banku w takich sytuacjach powinna reagować. Jeśli w placówce znajduje się klient niewidomy – z założenia nie obsłuży on automatu systemu kolejkowego.
Osoby z niepełnosrpawnością narządu słuchu są często w stanie odczytać informację na bilecie i na ekranie, jednak nie słyszą dźwięku zmiany obsługiwanego numeru. Ważne jest zatem zapewnienie alternatywy dla tego dźwięku w postaci wizualnej.
Bankomaty i wpłatomaty
Jednym z podstawowych, wykorzystywanych najczęściej przez wszystkich klientów bankowych są bankomaty i wpłatomaty. Ich obsługa może też być bardzo frustrująca, jeśli nie zachowa się pewnych zasad – opracowanych przez środowisko osób niepełnosprawnych, ale tyczących się wszystkich klientów.
Zastosowanie kolorystyki kontrastującej jest istotne z punktu widzenia nie tylko osób słabowidzących i starszych, ale także przydaje się w słoneczny dzień, gdy ekran nie jest dobrze widoczny. Rekomendowane jest umieszczenie jasnych liter na ciemnym tle, ponieważ wiele osób z dysfunkcjami wzroku nie może korzystać z jasnego tła. Stopień kontrastu powinien wynosić 7:1 (jak w WCAG na poziomie AAA). Niedopuszczalne jest umieszczanie opcji zmiany kontrastu prezentacji dalej niż na pierwszym ekranie wymagającym od użytkownika interakcji, np. wyboru języka. Osoby niewidome powinny mieć możliwość obsługi bankomatu za pomocą lektorskich komunikatów, nadawanych przez standardowe gniazdo słuchawkowe typu mini-jack.
Z punktu widzenia osoby na wózku podejście do automatu powinno spełniać wszelkie kryteria dostępności, niezbędnych do wejścia do budynku. Należy zapewnić wolną przestrzeń manewrową przed automatem o wymiarach 90×120 cmz możliwością frontowego lub bocznego najazdu wózkiem inwalidzkim.Wszystkie elementy obsługi automatu powinny znajdować się na wysokości 80-120 cm od posadzki.Głębokość automatu nie może być większa niż 60 cm.
Przyciski w automatach powinny być wyposażone w oznaczenia dotykowe dla osób niewidomych (głównie klawisz z numerem 5 i klawisze akceptacji i anulowania). Nie należy stosować ekranów lub przycisków dotykowych. Automat powinien mieć możliwość obsłużenia jedną ręką.
Ponieważ obracamy coraz częściej pieniądzem wirtualnym, za pośrednictwem przelewów internetowych i kart płatniczych, dostęp do różnych form korzystania z usług banku jest niezbędny. Klient niepełnosprawny ma takie same prawa, jak każdy inny, ale jego potrzeby względem dostępności są specyficzne. Banki uczestniczą w bardzo dużej konkurencji rynkowej, więc nie powinny ignorować żadnego głosu klienta.
Na naszym rodzimym rynku, banki zaczynają konkurować również o względy niepełnosprawnych klientów. Nie zawsze zgadzam się z twierdzeniami, że jakiś konkretny bank, albo jego strona, są dostępne dla osób niepełnosprawnych. Zauważam jednak poprawę jakości usług i większą przyjazność osobom niepełnosprawnym, z czego bardzo się cieszę. Kilka ofert bankowych w mojej opinii ma już przyzwoity stopień dostępności, więc niepełnosprawni nie muszą już trzymać oszczędności w skarpecie.
Autor: Michał Dębiec
Źródło: TyfloŚwiat
Komentarz będzie widoczny na stronie, ale nie uczestniczy w dyskusji na Facebooku
Dodaj komentarz do artykułu przez formularz